Bij de meeste mensen zal seks in eerste instantie vooral positieve associaties oproepen. Er zijn echter ook veel mensen voor wie seks naast positieve allerlei negatieve connotaties heeft. Dit geldt bijvoorbeeld voor vrouwen die pijn ervaren bij pogingen tot geslachtsgemeenschap (dyspareunie) of die uberhaupt niet in staat zijn tot het hebben van geslachtsgemeenschap ondanks het feit dat ze dat heel graag zouden willen (vaginisme)1. Onderstaand citaat illustreert hoe de onmogelijkheid tot seksuele gemeenschap de kwaliteit van leven en het emotioneel welbevinden zeer negatief kan beinvloeden. ’Ik had een partner die tijdens het voorspel een vinger naar binnen wilde brengen, wat niet lukte. Het was voor mijzelf ook onmogelijk om ooit iets in te brengen. Ik dacht dat ik hierdoor nooit kinderen zou kunnen krijgen., dit raakte me echt. Ik schaamde me ervoor, en vond het verschrikkelijk dat ik niet elk aspect van seks kon beleven. Tijdens dates moest ik steeds weer aangeven dat ik er niet van hield als er iets bij me naar binnen werd gebracht, zodat ze het niet onverwachts bij me zouden proberen. Ik bedacht me dat ik mijn vagina nooit als een normale vrouw zou kunnen gebruiken. Als het op seks aankwam had ik weinig zelfvertrouwen; ik had het idee niet normaal te zijn., ik vermeed seks omdat ik bang was dat mijn partner zijn hand te dicht bij mijn vagina zou brengen. Ik was altijd gespannen. Het lijkt wel alsof mijn lichaam altijd in de verdedigingsmodus schiet, alsof ik altijd moet opletten dat ik geen pijn zal lijden. het neemt mijn geest volledig in beslag, en mijn lichaam reageert daarop.’ Dit proefschrift beschrijft onderzoek naar factoren die mogelijk een rol spelen bij de kwetsbaarheid voor of de instandhouding van aan penetratie-gerelateerde seksuele disfuncties (hoofdstukken 2-8). De focus ligt hierbij op vier centrale componenten: pijn, moraliteit, walging en seksuele opwinding (zie Figuur 9.7).