SamenvattingZorgkosten nemen toe en variëren sterk tussen Nederlandse regio’s. Het verklaren van deze regionale verschillen kan beleidsmakers helpen om gericht te interveniëren en verdere stijgingen in zorgkosten te beperken. Bij het verklaren van regionale verschillen in zorgkosten wordt veelal gekeken naar regionale verschillen in demografische opbouw en sociaaleconomische status (SES). Gezondheid, leefstijl, eenzaamheid en zelfregie zouden echter ook met zorgkosten samenhangen. Daarom analyseert dit onderzoek, naast demografie en SES, wat gezondheid, leefstijl (BMI, alcoholconsumptie, roken en bewegen), eenzaamheid en zelfregie bijdragen aan de verklaring van regionale verschillen in zorgkosten. We analyseren gekoppelde data van de GGD, het CBS, het RIVM en Vektis (n = 334.721) met Poisson- en zero-inflated binomial regressies. Uit de resultaten blijkt dat gezondheid, leefstijl, eenzaamheid en zelfregie op verschillende wijzen bijdragen aan het verklaren van regionale verschillen in de diverse kostensoorten. Voor huisartsconsultkosten houden regionale verschillen na inclusie van alle verklarende factoren stand. De regionale verschillen wat betreft geestelijke gezondheidszorg-, farmacie- en medisch specialistische kosten komen minder vaak voor dan voor huisartsconsultkosten, en kunnen deels worden verklaard door leefstijl, eenzaamheid en zelfregie. Voor totale zorgkosten kunnen regionale verschillen grotendeels verklaard worden door gezondheid en leefstijl. Leefstijl, eenzaamheid en zelfregie kunnen beleidsmatige aanknopingspunten bieden om verdere stijgingen in zorgkosten tegen te gaan. In dit artikel is de regio Zuid-Limburg de referentieregio. Met de Regiovergelijker gezondheid en zorgkosten kunnen alle regio’s als referentieregio worden gekozen.