Polish Psychiatric Association Editorial and Publishing Committee, Psychiatria Polska, 4(56), p. 675-695, 2022
DOI: 10.12740/pp/onlinefirst/149707
Full text: Download
Wczesne zachorowanie na schizofrenię (przed 18 r.ż.) jest związane z wyższym niż w przypadku osób dorosłych ryzkiem opóźnionej lub niewłaściwej diagnozy, cięższym przebiegiem choroby, zwiększoną wrażliwością na działania niepożądane leków przeciwpsychotycznych. Celem pracy jest przedstawienie zaleceń na temat postępowania diagnostycznego i terapeutycznego u chorych na schizofrenię o wczesnym początku, przygotowanych na podstawie przeglądu literatury i konsensusu grupy ekspertów zajmujących się leczeniem schizofrenii. Formalne kryteria, których spełnienie wymagane jest do postawienia diagnozy schizofrenii, są takie same u dzieci i u dorosłych. Schizofrenia o wczesnym początku wymaga starannego różnicowania z zaburzeniami afektywnymi jedno i dwubiegunowymi, zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD), zaburzeniami lękowymi. Ocena diagnostyczna w kierunku zaburzeń psychotycznych konieczne jest także w przypadku występowania zaburzeń zachowania, zachowań niszczycielskich i agresji oraz samouszkodzeń. Podstawową formą leczenia schizofrenii jest leczenie farmakologiczne, które jest stosowane w leczeniu ostrych epizodów, leczeniu podtrzymującym - zapobieganiu nawrotom. Stosowanie interwencji farmakologicznych u dzieci i młodzieży jedynie w celu zmniejszenie ryzyka rozwoju psychozy nie jest jednak zasadne. Leki przeciwpsychotyczne istotnie różnią się profilem tolerancji, ale też skutecznością kliniczną. Leki przeciwpsychotyczne II generacji zarejestrowane do leczenia schizofrenii o wczesnym początku – arypiprazol, lurazydon i paliperydon umożliwiają jej skuteczne i bezpieczne leczenie. Niezbędnym uzupełnieniem leczenia farmakologicznego są interwencje pozafarmakologiczne, które powinny być dostosowane do wieku pacjenta, jego możliwości poznawczych, fazy choroby, a także potrzeb całej rodziny.